- Θεσπιές
- I
Αρχαία πόλη της Βοιωτίας. Βρισκόταν περίπου 15 χλμ. ΝΔ της Θήβας. Σε αυτήν υπάγονταν και οι βοιωτικές πόλεις Άσκρη, Λεύκτρα, Κερησσός και Κρεύσις, επίνειο των Θ. στον Κορινθιακό. Η πόλη πήρε την ονομασία της από τον ομώνυμο γιο του Ερεχθέα και βασιλιά της, ή από τη νύμφη Θέσπια, κόρη του ποταμού Ασωπού. Οι Θ. έγιναν από νωρίς μέλος του Βοιωτικού συνδέσμου και έλαβαν μέρος στον πόλεμο εναντίον των Περσών με 700 άνδρες, που έπεσαν σχεδόν όλοι στις Θερμοπύλες, μαζί με τους Σπαρτιάτες του Λεωνίδα. Για να εκδικηθεί τη στάση αυτή των Θεσπιέων ο Ξέρξης πυρπόλησε τις Θ. και οι κάτοικοί τους αναγκάστηκαν να καταφύγουν στην Πελοπόννησο. Η πόλη ανοικοδομήθηκε αργότερα με τη βοήθεια των Αθηναίων, που είχαν άριστες σχέσεις με τους Θεσπιείς. Γι’ αυτό τον λόγο όμως οι Θηβαίοι κατεδάφισαν τα τείχη τους το 424 π.Χ. Επακολούθησε νέα ανέγερση και νέα καταστροφή των τειχών από τους Θηβαίους, λίγο πριν από τη μάχη των Λεύκτρων (372 π.Χ.). Μετά τη μάχη της Χαιρωνείας (338 π.Χ.) και τη διάλυση του Βοιωτικού συνδέσμου, η πόλη ανοικοδομήθηκε από τον Φίλιππο της Μακεδονίας. Την εποχή των Ρωμαίων, οι Θ. έφτασαν σε μεγάλη ακμή, αργότερα όμως άρχισαν να παρακμάζουν. Η πόλη ονομαζόταν και Θέσπεια Θέσπια.II
Άποψη του οικισμού Θεσπιές της Βοιωτίας, στις ανατολικές απολήξεις του Ελικώνα, κοντά στην αρχαία ομώνυμη πόλη.
Μεγάλος ημιορεινός οικισμός (υψόμ. 380 μ., 1.529 κάτ.) στην πρώην επαρχία Θήβας του νομού Βοιωτίας. Αποτελεί έδρα του ομώνυμου δήμου.
Dictionary of Greek. 2013.